Zmiana województwa i przyłączenie Pogorzałego do Skarżyska-Kamiennej

Czy wiecie, że pomysł przyłączenia Pogorzałego do Skarżyska-Kamiennej pojawił się już w 1928 roku?

W 1928 roku to miasto wyszło z inicjatywą rozszerzenia granic po to aby zwiększyć swój zasięg zarządzania powierzchnią i infrastrukturą.

DO OBYWATELI WSI
Bzinek, Milica, Młodzawy, Pogorzałe, Skarżysko Książęce i Borki.
OBYWATELE
Magistrat miasta Skarżyska-Kamienna wystąpił z projektem rozszerzenia granic miasta. W ten sposób Wytwórnia Amunicji i wyżej wymienione wsi i osady częściowo lub w całości przeszłyby pod zarząd miasta.(…)”
Urząd Wojewódzki I, Wydział Samorządowy, sygn. 4447, k.72

 

Ala jak wiadomo nic z tego nie wyszło i na samo przyłączenie trzeba było poczekać jeszcze 72 lata.
Przyłączenie do miasta było tylko dodatkowym elementem samej zmiany województwa – co w tym czasie miało największy priorytet.

W latach 1998-2000 pojawiła się seria artykułów przedstawiających problemy mieszkańców Pogorzałego wynikających z przynależności do województwa radomskiego oraz ich działania jakie podejmowali by to zmienić.

Analizując te artykuły możemy prześledzić historię podziałów administracyjnych w tym regionie i przede wszystkim powody dla których na przełomie XX i XXI wieku doszło do przeniesienia Pogorzałego do innego województwa.

Oto przykładowe cytaty obrazujące problemy:

„Jeśli będziemy w województwie mazowieckim, najbliższy szpital będziemy mieli w Radomiu, 40 km stąd lub w Przysusze. Nigdy się na to nie zgodzimy”
Wiesław Półtorak, 1998, podczas blokady E7

 

„Kiedyś bardzo bolało mnie oko, ale w Skarżysku mnie nie przyjęli, bo to nie nasz rejon, chociaż do lekarza mamy parę kroków”
12 letni, Sławek Kocz podczas blokady E7

 

„Kiedy miałem gorączkę, to zamiast iść do doktora kilkaset metrów, musieliśmy jechać autobusem”
10 letni Krzysio Derlatka podczas blokady E7

 

„Pomimo, że należymy do gminy Szydłowiec, władze tego miasta od lat nam w niczym nie pomagają. Na każdym kroku mamy same utrudnienia. Zawsze nam mówią, że my chcemy do Skarżyska więc dla nas nie ma pieniędzy.”
Adolf Łyżwa, 1998 (jeden z organizatorów blokady trasy nr 7 w 1998 roku)

 

„Od ponad 20 lat zabiegamy o przydzielenia nas do gminy Skarżysko – Kamienna. Do Szydłowca mamy 15 km, a do Radomia 45. Nic nas z tymi miastami nie łączy. Tymczasem Skarżysko bezpośrednio graniczy z Pogorzałem. Ponad 90 procent mieszkańców tam pracuje. W Szydłowcu natomiast nie ma żadnych zakładów.
Niemal cała młodzież z obu miejscowości korzysta ze skarżyskich szkół. Podlegamy pod pocztę w woj. kieleckim”
Adolf Łyżwa 

 

„Nie możemy się dalej godzić na to, aby za rozmowę telefoniczną ze Skarżyskiem płacić jak za międzymiastową. Tam załatwiamy wszystkie sprawy, robimy zakupy, a nie dociera do nas miejski autobus bo jesteśmy w innym województwie”
Wiesław Półtorak, 1998, podczas blokady E7

 

„Do oddalonego o 10 km Szydłowca mieszkańcy Pogorzałego i Książęcego jeżdżą wtedy, gdy mają interes do załatwienia w gminie, urzędzie skarbowym albo muszą się odmeldować biurze pracy. I bardzo wtedy psioczą, bo autobusy jeżdżą rzadko, a na bilety muszą wydać ponad 4 zł. W Skarżysku – Kamiennej bywają codziennie w pracy, u lekarza, na zakupach, w szkole średniej.”
Słowo Ludu, 1998, nr 227

 

Inicjatywa zmiany województwa nie pojawiła się na przełomie XX i XXI wieku – jak to mogą wskazywać powyższe cytaty.

Próba rozwiązania tego problemu rozpoczęła się niedługo po tym jak zaczął obowiązywać podział administracyjny Polski z 1 czerwca 1975 roku.
Do 31 maja 1975 r. Pogorzałe należało do gminy Bliżyn w województwie kieleckim, a od 1 czerwca 1975 już do gminy Szydłowiec w woj. radomskim.

Pierwsza próba powrotu pojawiła się już w 1975 roku.

„Od ważnych osób w stolicy usłyszeli wtedy, że da się to załatwić, ale… muszą czekać na następny podział administracyjny kraju.

Ponownie „uderzyli ” w 1993 r.
Do Urzędu Rady Ministrów pojechały delegacje obu wsi i ówczesny prezydent Skarżyska Jerzy Cukierski. Znów usłyszeli, że muszą poczekać.”

Słowo Ludu, 1998, nr 227

 

Przed zbliżającą się reformą administracyjną z 1999 roku publikowane były szczegółowe mapy z podziałem. I gdy w sierpniu 1998 roku pojawiła się nowa mapa powiatowa i okazało się, że obie wsie znów znalazły się w granicach powiatu szydłowieckiego, rozgoryczeni mieszkańcy zablokowali E7.

Aktywne działania jakie podjęli mieszkańcy Pogorzałego i Skarżyska Książęcego opłaciły się.
W drugiej połowie 1999 roku decyzje w najważniejszych strukturach rządowych zostały podjęte po ich myśli.

(Powyższa mapa pochodzi z dziennika „Słowo Ludu” – spójrzcie na umiejscowienie Pogorzałego i Książęcego 🙂 )

21 grudnia 1999 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie zmiany granic. Rozporządzenie to zawierało aż 14 zmian granic gmin, ale tylko jedna z nich zmieniała również granicę województw – zmiana dotycząca Pogorzałego i Skarżysko Książęcego.

Przyłączenie do miasta

„Radni Rady Miasta przyjęli intencyjną uchwałę w której opowiadają się za przyłączeniem miejscowości Pogorzałe i Skarżysko Książęce.
Przypomnijmy, że w wyniku wprowadzanej reformy administracyjnej sołectwa Pogorzałe i Skarżysko Książęce znalazły się w powiecie szydłowieckim (admin: oczywiście skarżyskim). Od chwili zaakceptowania tej decyzji przez parlamentarzystów do władz miasta Skarżyska oraz powiatu co chwilę zgłaszają się delegacje z prośbą o podjęcie działań mających na celu przyłączenie tych miejscowości do Skarżyska. (…)”
Słowo Ludu, 1999, nr 3, str 8

 

Utrwalili granicę i potłukli szkło
Koniec „okupacji”
Symbolicznym wkopaniem tablicy granicznej i lampką szampana uczcili mieszkańcy Pogorzałego i Skarżyska Książęcego włączeniem swych miejscowości do Skarżyska-Kamiennej. Weszły one zarazem w skład powiatu skarżyskiego i województwa świętokrzyskiego.” – Słowo Ludu, 2000, nr 3, str 7

„Na wczorajszej sesji radni miejscy powitali brawami trzech nowych kolegów z przyłączonych niedawno dzielnic Książęcego i Pogorzałego. Do Klubu Radnych AWS weszli: Andrzej Markiewicz, Jarosław Malik i Wiesław Gnat. Książęce i Pogorzałe stały się oficjalnie nowymi dzielnicami miasta.”

Słowo Ludu, 2000, nr 41, str 2

 

Ciekawostka:
Ewa Kopacz na Pogorzałym
8 stycznia 1999 roku, w szkole podstawowej na Pogorzałym odbyło się spotkanie mieszkańców Pogorzałego, Skarżysko Książęcego z dr Michałem Okłą i dr Ewą Kopacz – tak, tą Ewą Kopacz, która w latach 2014-2015 była premierem rządu polskiego.


(Michał Okła, Ewa Kopacz, Wiesław Gnat)

 

A może ktoś z Was lub z Waszej rodziny rozpozna się na zdjęciu.


A może rozpoznacie się na zdjęciach z blokady:


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *